Su Kirlenmesi Araştırmaları ve Kontrolü Türk Milli Komitesi

HİDROJEN SÜLFÜR İÇEREN GAZLARIN ARITILMASI-2: BİYOTEKNOLOJİK YÖNTEMLER

 Su Kirlenmesi Kontrolü Dergisi Cilt 10 Sayı 1 sh. 27-44, 2000

Mustafa TÜRKER

Pak-Gıda Üretim ve Paz. A.Ş. Köseköy/İzmit

Öz: Son yıllarda H₂S içeren gazları arıtmak amacıyla fizikokimyasal yöntemlere alternatif olarak biyoteknolojik yöntemler geliştirilmiştir.  Biyoteknolojik proseslerin temeli mikroorganizmaların kükürt çevriminde oynadığı rolün sülfid oksidasyonu için kullanılmasına dayanmaktadır.  Sülfidin kademeli olarak önce elementel kükürt ve ardından sülfata oksidasyonu fototrofik ve renksiz kükürt bakterisi olmak üzere iki grup bakteri tarafından gerçekleştirilir. Sülfat, kükürt türevleri içinde en fazla yükseltgenmiş bileşik olduğundan en zararsız olanıdır.  Fakat sülfat alıcı ortama verilirse anaerobik koşulların oluşması durumunda tekrar sülfide indirgenebilir.  Bunu önlemenin yolu sülfid oksidasyonunu elementel kükürt aşamasında durdurmaktır.  Böylece elementel kükürt sistemden uzaklaştırılıp alıcı ortama yükseltgenmiş kükürt bileşiklerinin verilmesi önlenmiş olur. Bu çalışmada sülfid ve demir oksidasyonunda kullanılan bakterilerin fizyolojik özellikleri özetlendikten sonra bu bakteriler kullanarak geliştirilen proseslerin temel özellikleri değerlendirilecek ve fizikokimyasal tekniklerle ekonomik ve teknik bir kıyaslaması yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Hidrojen sülfür, biyoteknolojik prosesler, gaz arıtımı 

TREATMENT OF H₂S-CONTAINING GASES-2: BIOTECHNOLOGICAL METHODS

Abstract: In recent years, new biotechnological methods as an alternative to existing physicochemical techniques have been developed to treat H₂S-containing gases.  The principles of  biotechnological methods are based on expolotation of the role of some sulphur bacteria in global sulphur cycle.  The oxidation of sulphide first to elementel sulphur and then sulphate are carried out by phototrophic and colourless sulphur bacteria.  The best way to break the sulphur cycle is to stop it at sulphur, which can easily be recovered.  In this work, after summarizing the physiology of microorganisms used in sulphide and iron oxidation, the principles of biotechnological sulphide removal techniques are reviewed and critially evaluated together with their practical applications.

Keywords: Hydrogen sulfide, biotechnological proces, gas treatment

Dergide yayımlanan yazılar yazı işlerinin izni olmaksızın başka hiç bir yerde yayımlanamaz veya bildiri olarak sunulamaz. Kısmen veya tamamen yayımlanan yazılar kaynak gösterilmeden hiçbir yerde kullanılamaz.